Saturday, July 22, 2017

Poetry โคลงสี่สุภาพ ชุด พระบรมราชจักรีวงศ์

โคลงสี่สุภาพ ชุด พระบรมราชจักรีวงศ์  และ พระเจ้าแผ่นดินของไทยทรงร่วมอยู่ในความทุกข์และความสุขของปวงชน  ครอบครัว "นิมมานนรเทพ" พิมพ์เป็นกตเวทิตพลี ในวาระที่ พระเจ้าวรวงศ์เธอกรมหมื่นนราธิปพงศ์ประพันธ์ มีพระชนมายุย่างขึ้นปีที่ ๘๑ (๒๕ สิงหาคม ๒๕๑๔)




"สมเด็จพระปฐมบรมราชจักรีวงศ์"  รัชกาลที่ ๑


                                องค์ใดทรงเดชล้ำ         ลือดิน
                            สฤษฏ์ราชวงศ์จักรินทร์        รุ่งหลัา
                            เสกกรุงรัตนโกสินทร์          นครเทพ
                            องค์พระพุทธยอดฟ้า          พระผู้ปฐมพงศ์ ฯ

                                เชิงณรงค์ทรงฤทธิ์ห้าว    ทหารหาญ
                            คู่พระหัตถ์ตากสินราญ        อริแผ้ว
                            รบพม่าฆ่ามอญผลาญ         ลาวพ่าย  ราบแล
                            จึ่ง ธ เชิญพระแก้ว             คู่หล้ามาสยาม ฯ

                                ยามประเทศเกิดเหตุร้าย  จลาจล
                            พระปราบการณ์กาหล         สงบได้
                            เสด็จปกประชาชน             ผดุงรัฐ สยามแฮ
                            รอนอริริปูให้                   ไพร่ฟ้าอยู่เย็น
                       
                                ปราบเข็ญเข่นพม่าทั้ง      รัชสมัย พระนา
                            มอญม่านพล่านปราชัย        ทุกครั้ง
                            ทหารแข็งทัพศึกไท             ท่านโปรด ยิ่งนอ
                            พระราชทานศักดิ์ตั้ง            แต่งให้ยศฐา ฯ

                                คราเชียงสือเจ้าเวียต       ก๊กอนัม อนาถนอ
                            รบกบฏไกเซินถลำ             ล่าแพ้
                            หนีพึ่งพระทรงธรรม            ขอศัส -ตราแฮ
                            พระชุบอุปถัมภ์แท้             จึ่งได้ราชย์คืน  ฯ

                                โปรดฟื้นศิลปะให้          บริบูรณ์
                            ไตรปิฎกวรรณคดีพูน          เพิ่มสร้าง
                            บัญญัติกฏหมายมูล           แห่งยุติ  ธรรมนอ
                            พระเดชพระคุณไป่ร้าง         ตราบร้อยปีปลายฯ ฉะนี้เอย...


"พระมหารัตนกวีราช"  รัชกาลที่ ๒



    
                                 สมเด็จพระพุทธเลิศหล้า     นภาลัย
                              ทรงเชี่ยวชาญศิลปะไทย       ทุกถ้วน
                              ละครนอกละครใน             โขนยิ่ง  ยอดรา
                              ดุริยะและแกะสลักล้วน         เลิศหล้าสมพระนาม ฯ

                                 ปกสยามยามร่มเรื้อง        รมย์สัน -ติสุขเอย
                              มวลอมิตรม่านรามัญ           หมดห้าว
                              ลาวขอมมะลายัน               สยบยอบ สิ้นฮือ
                              ปิ่นรัฐจึ่งพัฒนะด้าว             เด่นด้านสรรพศิลป์ ฯ

                                 ปิ่นฉัตรเลิศถนัดร้อย        กรองนิพนธ์ กวีแฮ
                              ดุริยะยิ่งเสนาะยล              เยี่ยมแล้
                              หมู่กวีนี่คือคน                  ใกล้ชิด  พระเอย
                              โปรดชุบอุปถัมภ์แท้            ท่านให้ยศฐา ฯ
   
                                 ข้าบาทพงศราชล้วน         ศิลปิน หลากแล
                               กรมพิทักษ์นักนาฏศิลป์        เชี่ยวไซร้
                               สุนทรภู่รัตนกวิน               กลอนตลาด วิเศษนอ
                               ร้อยรสพจนพิจิตรไว้           ประดับฟัาเมืองไทย ฯ

                                 ราชัยอุตส่าห์สร้าง           ศิลป์ตระการ
                               แกะสลักคู่บานทวาร           วิจิตรแล้ว
                               ถวายวัดสุทัศน์วิหาร           ศรีศากย์ มุนีนอ
                               ค่ายิ่งดั่งมิ่งแก้ว                ก่องฟ้าภพสยาม ฯ

                                 ช้างเผือกสามเชือกผู้         สูบา -รเมศเอย ฯ
                               ประดิษฐภาพทาบเป็นตรา     ธวัชไว้
                               สวรรคตหมดไอยรา            ล้มท่าว สิ้นแฮ
                               ทวยประเทศเทวษไห้           เมื่อไท้เสวยสวรรค์ ฯ

"เจษฎามหาราชัน"  รัชกาลที่ ๓



                                  เจษฎาบดินทร์ปิ่นด้าว     ตติยรัชย์
                              สืบมกุฏสยามกษัตริย์         ผ่านเผ้า
                              สมรรถราชสมบัติ              จึ่งสู่  พระองค์แล
                              นามอภิไธยนั่งเกล้า           ปกหล้าประชากร ฯ
                  
                                  พระภูธรตอนแรกขึ้น       ครองสวรร -เยศเอย
                              เจ้าอนุวงศ์เวียงจันทน์         กบฏกร้าว
                              รุกผ่านอิสานยัน               ยึดราช  สิมานอ
                              หาก "สุรนารี" ท้าว           ต่อสู้ริปูหนี ฯ

                                   พอดีที่ทัพเจ้า             พระยาบดินทร์  สิงห์นา
                              รุกไล่รอนไพรินทร์             เตลิดแพ้
                              หากเจ้าเวียตนาม "มิน       มาง" แทรก  กิจนอ
                              หาเหตุก่อเลศแก้              กลับค้าศึกสยาม ฯ

                                   สงครามคราวใหญ่เยื้อ  โยงสาม เส้าเอย
                              กัมพุชเป็นเช่นสนาม          ยุทธไซร้
                              ญวนระย่อต่อสยาม           ยอมเลิก รบรา
                              เขมรจึ่งกลับพึ่งได้             บาทเจ้าจอมไทย ฯ

                                    ราชัยโปรดสฤษฎ์สร้าง อาราม หลากเอย
                              ใครชอบสร้างวัดตาม         เสด็จไว้
                              โปรดพระราชทานนาม       ยศศักดิ์ ทรัพย์แฮ
                              จึ่งวัดรัชกาลไท้                มากล้ำสมัยไหน ฯ
  
                                     จอมไทยปกประเทศได้  ดีสรรพ์
                              เด็ดขาดสมราชธรรม์         ทุกถ้วน
                              ออกว่าราชกิจขยัน            ยิ่งกษัตริย์  ใดนา
                              สรรพกิจ ธ สฤษฎ์ล้วน        เหมาะมื้อสมสมัย ฯ ยิ่งแล


"พระมหาเธียรราชปราชญ์สยาม"  รัชกาลที่ ๔



                                 ก่อนพระองค์ทรงปกหล้า      เถลิงฉัตร  สยามเอย
                            พระเสด็จอุปสัมปัท                 เนิ่นช้า
                            นับยี่สิบเจ็ดพรรษ                   ทรงเพศ สมณ์นา
                            สิ้นตติยรัชย์แล้ว "ฟ้า               -มกุฏ" ขึ้นครองสยาม ฯ

                                 พระนาม "จอมเกล้า" พระ    มหาเธียร  ราชเอย
                            เชี่ยวฉลาดอาจอ่านเขียน          ฝรั่งได้
                            ทันเท่าว่าวิเทศเพียร               ครอบเขต สยามแฮ
                            โปรดจัดเตรียมรัฐไว้              ผ่อนร้ายคลายเข็ญ ฯ

                                  ทรงเห็นหลายขนบล้า       ล่วงสมัย แล้วแฮ
                             พระประสิทธิ์คิดแก้ไข            เลิกบ้าง
                             แปลงอย่างเทศเป็นไทย         ประยุกต์เหมาะ ใช้แล
                             อีกบพิตรปลูกมิตรสร้าง         หลักไว้สมานริปู ฯ

                                   รับทูตานุทูตด้าว            นานา วิรัชนอ
                             อังกฤษฝรั่งเศสมา                ก่อนไซร้
                             มริกันวิลันดา                      เดนมาร์ก  หลากแล
                             ทุกวิเทศภูธเรศให้                สิทธิ์แม้นเสมอกัน ฯ

                                    สัญญายอมบ่งไว้           ว่าสยาม นี้นา
                             เป็นเอกราชชาติคาม              เก่าแท้
                             ใช่ใครอาจรุกลาม                 เยี่ยงป่า  เถื่อนเลย
                             หากวิวาทก็อาจแก้                เกี่ยงให้ชอบธรรม ฯ

                                    กัมพุชรุดพึ่งท้าว           ต่างแดน ตระบัดนา
                             ข้าฝรั่งเศสเสศแสน               คดข้อ
                             เราฤาอาจทดแทน                รบฝรั่ง ไฉนนา
                             จำอดจำอ่อนง้อ                   สงบด้วยธรรมา ฯ

                                    ราชันทันเท่ารู้              กาลอัน ควรเอย
                             หากห่ามห้าวหุนหัน              ป่นปี้
                             แขกพม่ามะลายัน                สยบฝรั่ง ฉะนั้นแล
                             สยามยั่งยืนอยู่ฉะนี้              แน่ด้วยปรีชญาณ ฯ ท่านเอย


"พระปิยมหาราชาธิราชเจ้า"  รัชกาลที่ ๕



                                   "จุฬาลงกรณราชเจ้า"      จอมใจ
                             ผดุงชาติยิ่งราชย์ใน              อดีตอ้าง
                             นำสยามย่างทันสมัย             เสมอชาติ  เจริญแล
                             สรรพกิจ ธ สฤษฏ์สร้าง          เลิศล้ำคำไข ฯ

                                   คนไทยในยุคโน้น          เนาเข็ญ หลากแล
                             มวลทาสอนาถลำเค็ญ           ขุ่นไหม้
                             เป็นคนสภาพไฉนเป็น           ประดุจสัตว์ เล่าเรา
                             จอมราชย์จึ่งประกาศให้         ทาสถ้วนเป็นไท ฯ

                                   ภูวนัยทรงตริตั้ง            โรงเรียน
                             เพื่อชุดบุตรหลานเพียร           เพิ่มรู้
                             ใครฉลาดอาจอ่านเขียน         ส่งสู่  ยุโรปนอ
                             คุณวิทย์จึงประสิทธิ์กู้             เกียรติไว้ศรีสยาม ฯ


                                   ยามนั้นสรรพเทศใกล้      เคียงไทย เราเวย
                             เป็นประเทศราชฝรั่งไป          ทั่วแล้ว
                             สยามยงมั่นคงไฉน              เนาอธิป ไตยพ่อ
                             พระฉลาดนำชาติแคล้ว         คลาดด้วยปรีชญาณ ฯ

                                  ภูบาลปกประเทศพร้อม    กรุณา ยิ่งเอย
                             ส่องสุขทุกข์ประชา              ทั่วด้าว
                             ผดุงชนเช่นเป็นบิดา             รักษ์บุตร ฉะนั้นแล
                             จริยราชสามารถน้าว            ราษฎร์น้อมบูชา ฯ

                                  "พระปิยะมหาราชเจ้า"     พระรูปทรง  ม้าเอย
                             ศตวรรษรัชกาลพระองค์        ล่วงแล้ว
                             ทวยราษฎร์รักบาทบงสุ์         เบาแบ่ง ไฉนเลย
                             ล้วนเทิศเป็นเลิศแก้ว            กษัตริย์เจ้า "สยามมินทร์" ฯ 


"พระมหาธีรราชเจ้า"  รัชกาลที่ ๖



                                  มหาวชิราวุธแก้ว         เมืองบูรพ์
                            ทรงร่ำเรียนพิทยพูน            เพิ่มรู้
                            ยิ่งสยามมไหสูรย์               สืบแต่ บรรพ์มา
                            ชนก ธ หวังพระกู้               เกียรติด้าวแดนสยาม ฯ

                                  พระนามยามเสด็จขึ้น     สืบพงศ์ ราชเอย
                            "พระบาทสมเด็จพระมง        กุฏเกล้า ฯ"
                            จริยวัตรเยี่ยงอัสดง             คตกษัตริย์  นิยมนอ
                            ไป่โปรดเป็นเช่นเจ้า            ชีพแม้นราชบุราณ ฯ
      
                                  ภูบาลกอปรกิจข้อ        สำคัญ ยิ่งแล
                             นำรัฐร่วมสัมพัน               -ธมิตรไซร้
                             ส่งทหารรบเยอรมัน           ยังทวีป  ยุโรปนอ
                             ชัยชนะยังประโยชน์ให้       โลกซร้องเกียรติสยาม ฯ

                                  คามเขตมหาวิเทศทั้ง     มริกา  ยุโรปแล
                             ยอมเปลี่ยนแปลงสัญญา      ก่อนกี้
                             เอาเปรียบย่ำเหยียบมา       ไฉนเลิก  สิ้นแฮ
                             ยกย่องว่าสยามนี้              หนึ่งด้าวอารยา ฯ

                                  ตราแบบคำนำชื่อใช้     "เด็กชาย-หญิง"  แล
                             ชายเด็กเติบเป็น "นาย"      ตลอดแล้
                             "นางสาว" ไป่กลับกลาย     หากโสด  อยู่นอ
                             สาวรุ่นเพียงไรแม้             แต่งแล้วเป็น "นาง" ฯ

                                  ทรงวางกำหนดข้อ       ควรสรร  เสริญเอย
                             คือคิดนามสกุลบัญ           -ญัติใช้
                             ลำดับเหล่าเผ่าพันธุ์           พงศ์ญาติ
                             ทวยราษฎร์อาจะขอไท้       ท่านตั้งนามสกุลฯ  ได้แล

                                  ทรงจุนหนุนแต่งสร้าง   วรรณคดี  หลากแล
                             ทั้งพระราชนิพนธ์มี           มากแท้
                             สมนามพระมหาธี            -รราช  เจ้าเอย
                             สมัยท่านวรรณกวิศแล้       เฟื่องฟุ้งกรุงสยามฯ  ยิ่งนา


"ประชาธิปกมหาราชัน"  รัชกาลที่ ๗


                                   สมเด็จพระปกเกล้า     ธรรมรา  ชาเอย
                             โอรสเล็กพระปิยมหา         ราชเจ้า
                             ไป่คาดว่าวาสนา             เนากษัตริย์  ถึงเลย
                             ราชอาสน์สู่ผ่านเผ้า          คลับคล้ายความฝัน  ฯ

                                   ทรงธรรม์พระพฤติพร้อม   จริยา  ละมุนเอย
                             เคารพราชพงศา                  เทิดตั้ง
                             รังสฤษฏ์อภิรัฐสภา              ช่วยราช  กิจนอ ฯ
                             สอดส่องสุขทุกข์ทั้ง              ทั่วหน้าประชาไทยฯ

                                   ภูวนัยทรงคิดสร้าง         ราชธรรม  นูญเอย
                             หมายสละพระราชอำ            นาจให้
                             หากประชาศึกษาสำ             เร็จมาตร  ควรนอ
                             จอมราชย์จะประกาศใช้         หลักนั้นบรรหาร ฯ

                                   เผอิญกาลที่โลกต้อง       ประสบภัย  หลากแล
                             เศรษฐกิจตกต่ำไป               ทั่วหล้า
                             ตัดงบเพื่อเหมาะสมัย            สรุปสู่ "ดุลย์" นา
                             นายไพร่ไป่เว้นหน้า              ต่างต้องอดทน ฯ

                                    บัดดล "คณะราษฎร์" กล้า   ปฏิวัติ
                             แปลงเปลี่ยนระบอบรัฐ               ใหม่ใช้
                             พระเป็นประมุขยุคกษัตริย์            ใต้กฏ  หมายแล
                             แล้วสฤษฎ์ธรรมนูญให้                ปกด้าวสืบมา ฯ

                                    "ข้าฯ สละอำนาจนี้       แก่ประชา  ปวงเอย
                             ใช่เฉพาะชนฤาคณา            หนึ่งอ้าง
                              จงร่วมสมัครรักสา             -มัคคเยศ  กันเทอญ
                              นำรัฐวัฒนะกว้าง               กว่าข้าเคยนำฯ เถิดเอย"


"สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวในพระบรมโกศ"  รัชกาลที่ ๘


                                 คราพระปิตุลราชเจ้า     สละบัล  ลังก์เอย
                           ปราศยุวราชสืบสวรร          -เยศไว้
                           สุดแต่รัฐบาลสรร              พระองค์ที่ ควรเทอญ
                           หากชอบจุ่งเชิญไท้            ท่านขึ้นครองสยาม ฯ

                                 ตามอย่างวางเยี่ยงอ้าง   กฏมน  เทียรเอย
                           สภารัฐบาลมหาชน            ชอบพร้อม
                           "อานันทมหิดล"               สมราช  อาสน์แล
                           เยาว์อยู่หากรู้น้อม             จิตข้าแผ่นดิน ฯ

                                 ภูมินทร์เนาสวิสแคว้น   โลซานน์  ยุโรปนอ
                           ทรงศึกษาวิชาการ             เพิ่มไซร้
                           เรียนหลักรัฐบรรหาร          เยี่ยงชาติ  เจริญแล
                           หมายปรับเหมาะกับใช้       ปกด้าวแดนสยาม ฯ

                                 ยามกลีที่โลกต้อง       ฆ่าฟัน  กันฮือ
                           หลากรัฐร่วมสัมพันธ์          มิตรกว้าง
                           โรมญี่ปุ่นเยอรมัน             โจกอัก  -ษะนา
                           ไทยก็พลอยเคว้งคว้าง       ไขว่คว้าตามสมัยฯ

                                 ไทยต้องหาช่องพ้น      วิบัตกลี  ลามแล
                            ยอมทัพลูกสุริย์ศรี            ผ่านด้าว
                            "ผู้นำ" อวดทำดี              ประกาศรบ  ฝรั่งรา
                            สิ้นศึกสิ้นฮึกห้าว             เกือบสิ้นอธิปไตย ฯ

                                  ไฟยุทธสิ้นสุดแล้ว      ปิ่นสยาม นิวัตนา
                            ทวยประเทศทุกเขตคาม     อุ่นเกล้า
                            ประทับอยู่แต่ครู่ยาม         เสด็จยาตร  อีกแล
                            นิราศลิปวิปโยคเศร้า        เพราะไท้สู่สวรรค์  ฯ


พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลปัจจุบัน  
จงทรงพระเจริญยิ่งยืนนานเทอญ



                                 พระองค์ทรงเพียบพร้อม   ทศธรรม์  พิพิธเอย
                          รักษ์ราษฎร์ร่วมชาติพันธุ์         ร่วมหล้า
                          เสด็จเยี่ยมทุกเขตขัณฑ์           ส่องสุข  ทุกข์แล
                          พิทักษ์ไผทไพร่ฟ้า                 ย่อมยั้งอยู่เย็น ฯ

                          ทรง  เป็นขวัญมิ่งแก้ว       ประชากร  สยามเอย
                          ทรง  ทุกข์ยามราษฎร       ค่นแค้น
                          ทรง  สุขเมื่อนาคร           สบสวัสดิ์  พิพัฒน์นา
                          ทรง  สถิตย์สถานแม้น      พ่อแล้วแม่ประชาฯ  ชไมเอย

                                พระอารีโอบเอื้อ       ปวงประชา  เสมอเอย
                          กระทั่งไพร่ชาวไร่นา         อาจเฝ้า
                          ชาวเขาเผ่าภูผา             แม้วกระเหรี่ยง  ก็ดี
                          ล้วนเทิดพ่อหลวงเจ้า        ว่าล้ำเลิศคุณ  ฯ

                                เพราะบุญบารเมศเจ้า   จอมสยาม  ฉะนี้นา
                          ไทยรัฐจึ่งเรืองงาม             สงบได้
                          เทียบกลีที่คุกคาม             ประเทศอื่น  อื่นแล
                          เห็นอนาถชาติไกลใกล้       ประสบแล้วใจหาย ฯ
  
                                ถวายกรกราบกษัตริย์ยั้ง    ศาสน์ยง  ยิ่งเอย
                          คู่ชาติคู่ไทยคง                     ค่ำเช้า
                          เชิญสวัสดิ์รัตนตรัยจง             จรุงรักษ์  สยามแฮ
                          ขอปัจจุบันราชเจ้า                 เจิดพร้อมจตุรพรฯ นิรันดร์
                                                               เทอญ


"สมเด็จฯ พระบรมราชินีนาถในรัชกาลปัจจุบัน


                                  พระเอยพระมิ่งแก้ว    กษัตรีย์
                             สมเด็จพระราชินี            นาถไท้
                             คู่องค์พระทรงศรี           สยามกษัตริย์  เรานอ
                             เป็นปิ่นปกประชาให้       ร่มเกล้าเนาสันติ์ ฯ

                                  พระราชันเสด็จแคว้น  แดนใด  ก็ดี
                             ตามเสด็จประเวศไป        ทั่วหล้า
                             ทุร เทศ เขตพงไพร         พระยาตร  เยี่ยมแล
                             ชื่นจิตไผทไพร่ฟ้า           แซ่ซร้องสดุดี  ฯ

                                   พระกรณีกิจล้วน      บำเพ็ญ  ประโยชน์เอย
                             สงเคราะห์คนจนเข็ญ       ยากไร้
                             สมาคมหลายหลากเป็น    สิบสิบ  แห่งนา
                             โปรดชุปอุปถัมภ์ให้        ทรัพย์ทั้งค้ำชู  ฯ
   
                             สมพระ  คู่ภูธเรศเจ้า      จอมสยาม  ยิ่งเอย
                             สมพระ  ราชินีงาม        โลกซร้อง
                             สมพระ  อิสริยนาม        "นาถ" เพิ่ม  ศักดิ์นอ
                             สมพระ  ชนนีป้อง         ปกเจ้าฟ้าไทย

                                   ขอพระไตรรัตนเอื้อ   พรศรี  สวัสดิ์เอย
                             แด่พระบรมราชินี           นาถไท้
                             สถิตอยู่คู่บารมี             สยามกษัตริย์  เสมอนอ
                             ทุกข์โศกโรคภัยให้        ห่างสิ้นจินเกษมฯ  โสตถิ์เทอญ